Zopas gaf het Riziv het nieuwste Morse-rapport vrij met onder meer een overzicht van de uitgaven en de groei per ATC3-klasse: 25 van de 152 klassen zijn verantwoordelijk voor 80% van de uitgaven in open officina. Daarop een blik, een blik op de 'hitparade' op de uitgaven in de ziekenhuizen. 12 van de 164 klassen zijn verantwoordelijk voor 80% van de uitgaven voor farmaceutische specialiteiten in het ziekenhuismilieu.

Morse is een letterwoord dat staat voor Monitoring Of Reimbursement Significant Expenses. Zoals steeds tracht het rapport een financiële follow-up te bieden van de uitgaven voor vergoedbare geneesmiddelen op basis van de genomen beleidsmaatregelen. Denk aan nieuwe invoeringen van geneesmiddelen in de terugbetaling, besparingsmaatregelen, ...).

Wat betekent de evolutie van de uitgaven voor de farmaceutische specialiteiten die zowel in open officina als in ziekenhuizen worden afgeleverd? Dit rapport slaat op gegevens tot en met december 2019.

Voor de precies gevolgde methodiek verwijzen we u naar het rapport zelf. Nog dit: wat de ziekenhuizen betreft: daar werd een extrapolatie uitgevoerd (gegevens DocPH 2019 beschikbaar voor 10 maanden, voor 85% volledig).

Voor de farmaceutische specialiteiten waarvoor er een ‘overeenkomst art 81/111’ tussen de firma en het Riziv afgesloten werd, worden de bedragen die teruggestort worden aan de ziekteverzekering (globaal budget ziekteverzekering) niet in beschouwing genomen. De details van de compensatiemechanismen vastgelegd in de bijlage van deze overeenkomsten zijn immers vertrouwelijk.

De financiële monitoring is geen exacte wetenschap: Morse-rapporten willen vooral aanzetten tot reflectie en discussie. 

Traditioneel is de tabel die een overzicht geeft van de uitgaven en de groei per ATC3-klasse een blikvanger. Ze toont dat 25 van de 152 klassen verantwoordelijk zijn voor 80% van de uitgaven in open officina.

ATC3 klassen die 1 of meerdere specialiteiten bevatten die tijdelijk ingeschreven zijn via een artikel 81/111 overeenkomst worden in de tabel aangeduid met de vermelding ‘(T)’. De reële kost voor het Riziv voor deze ATC3 klassen kan lager zijn dan de vermelde netto-uitgaven als gevolg van financiële compensaties vastgelegd in de artikel 81/111 overeenkomsten.

top 80% van jaarlijkse netto-uitgaven van het RIZIV voor geneesmiddelen in open officina

(T): deze ATC3 klasse bevat 1 of meerdere specialiteiten die tijdelijk ingeschreven zijn via een art 81/111 overeenkomst

Onder ‘netto-uitgaven Riziv moet telkens beschouwd worden: de ‘bruto-uitgaven Riziv’ verminderd met de persoonlijke aandelen (‘remgelden’) van de patiënt. ‘Netto-uitgaven Riziv’ houden dus geen rekening met ontvangsten in het kader van overeenkomsten artikel 81/111.

Globaal zijn de uitgaven voor de vergoeding van geneesmiddelen in open officina’s de laatste jaren gestabiliseerd, onderliggend (per geneesmiddelenklasse) worden toch belangrijke en zeer divergerende evoluties waargenomen (ofwel een sterke groei, ofwel een sterke daling, ofwel een omgekeerde trend).

Hoe staat het met de ziekenhuizen?

Evolutie van de jaarlijkse netto-uitgaven van het Rizivvoor geneesmiddelen - top 80 % (ziekenhuizen)

(T): deze ATC3 klasse bevat 1 of meerdere specialiteiten die tijdelijk ingeschreven zijn via een art 81/111 overeenkomst (*) extrapolatie

In ziekenhuizen gaat meer dan de helft van de uitgaven (54%) naar specialiteiten van 2 klassen: L01X (overige cytostatica) en de L04A (immunosuppressiva). Alle moleculen behorend tot deze klassen vallen buiten het ziekenhuisforfait.

Daar waar de L04A klasse op de tweede plaats staat in de top 80% van de geneesmiddelenuitgaven in de ziekenhuizen, staat die in de top 80% in de open officina op de eerste plaats (407,9 miljoen euro in 2019).

In de open officina zien we weliswaar voor het eerst sinds jaren een daling van de uitgaven voor de immunosuppresiva met bijna 5% in 2019. Dat is te wijten aan het op de markt komen van biosimilaire geneesmiddelen en de daaraan gekoppelde prijsdaling in het kader van de maatregel ‘biologische geneesmiddelen’.

Van 13,7% naar 14,8%

In 2019 bedroegen de uitgaven voor de L04A klasse 407,9 miljoen euro in open officina en 366,1 miljoen euro in ziekenhuizen, hetgeen overeenstemt met een totale uitgave 774,0 miljoen euro of 14,8% van het globale geneesmiddelenbudget.

Ter vergelijking, in 2016 bedroegen de totale uitgaven voor de L04A klasse 598,01 miljoen euro of 13,7% van het globale geneesmiddelenbudget 2016.

Meer uitgebreide info vindt u hier.